เคยสังเกตไหมว่าเวลาทานอาหารบางอย่างทำไมถึงทำให้ปวดเข่ามากกว่าเดิม จากปกติที่มีอาการปวดเข่าอยู่แล้ว เพราะเวลาปวดเข่าไม่ว่าจะครั้งไหนๆ ก็รู้สึกทรมานเสมอ จะดีกว่าไหมถ้ารู้ว่าเวลาปวดเข่าห้ามกินอะไร และควรกินอะไรเพื่อสุขภาพเข่าที่ดี วันนี้ทาง Samitivej chinatown นำสาระสุขภาพดีๆ กับเมื่อมีอาการปวดหัวเข่าห้ามกินอะไรมาฝากในบทความนี้
สารบัญบทความ
อาการปวดเข่าเป็นอาการที่นอกจากจะสร้างทั้งความรำคาญใจ และความเจ็บปวดบริเวณเข่าเมื่อเกิดอาการปวดแล้ว ยังสร้างข้อสงสัยให้กับผู้ที่มีอาการดังกล่าวด้วยว่าเมื่อปวดเข่าห้ามกินอะไร? เพราะอาหารการกินก็ส่งผลต่อการปวดได้เช่นกัน เพราะอาหารบางชนิดจะส่งผลต่อน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น ยิ่งน้ำหนักตัวเพิ่มก็จะทำให้หัวเข่ารับน้ำหนักมากและเสื่อมสภาพเร็วขึ้น เช่น อาหารที่มีโซเดียมสูง อาหารรสหวาน อาหารที่มีไขมันอิ่มตัวสูง ของมัน ของทอด เป็นต้น
นอกจากนี้ยังมีอาหารที่ส่งผลต่อการเสื่อมสภาพของเข่าโดยตรง ทั้งส่งผลต่อกระดูก และทำให้เกิดการอักเสบของเข่า เช่น แป้งขัดขาว แอลกอฮอล์ เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เป็นต้น
อาการปวดเข่า (Knee Pain) เป็นอาการที่เกิดความรู้สึกเจ็บปวดบริเวณข้อเข่าข้างใดข้างหนึ่ง หรือเกิดขึ้นทั้งสองข้าง โดยมักจะรู้สึกว่าไม่สามารถยืดเข่าได้อย่างเต็มที่ รู้สึกตึง ซึ่งอาการปวดเข่าเป็นอาการที่พบได้บ่อยในทุกเพศทุกวัย และอาการปวดเข่ายังอาจนำไปสู่อาการอื่นๆ ที่ส่งผลต่อสุขภาพในระยะยาวอย่างโรคข้อเข่าเสื่อม ไขข้ออักเสบ เป็นต้น
สาเหตุของอาการปวดเข่ามีหลากหลายสาเหตุ ดังนี้
ก่อนจะไปตอบข้อสงสัยว่าปวดเข่าห้ามกินอะไร ทราบหรือไม่ว่าอาหารมีผลต่ออาการปวดเข่าด้วยเช่นกัน ซึ่งการรับประทานอาหารในแต่ละวันนั้นร่างกายจะได้รับสารอาหารที่เป็นประโยชน์เพื่อนำไปบำรุง ซ่อมแซมเซลล์ ส่วนต่างๆ ในร่างกายที่มีความเสียหายให้ดีขึ้น แต่ถ้าเลือกกินอาหารที่ไม่มีประโยชน์ จะทำให้ร่างกายได้รับอนุมูลอิสระ ที่เข้าไปทำให้เกิดการอักเสบ เร่งให้ร่างกายเกิดการสึกหรอเร็วขึ้น รวมไปถึงบริเวณข้อเข่าด้วย จึงจำเป็นต้องกินอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ เพื่อให้ร่างกายอยู่ในภาวะปกติ
ปวดเข่าห้ามกินอะไร ชวนมาดู 10 อาหารที่อยากให้คนปวดเข่าหลีกเลี่ยงเพื่อสุขภาพข้อเข่าของตัวเราเอง โดยอาหาร 10 อย่างที่ควรเลี่ยงมีดังต่อไปนี้
อาหารอย่างแรกที่คนปวดเข่า ข้ออักเสบควรหลีกเลี่ยงคือแป้งขัดขาว เพราะการรับประทานแป้งขัดขาวจะยิ่งทำให้เกิดการอักเสบเพิ่มขึ้น เนื่องจากแป้งขัดขาวเป็นคาร์โบไฮเดรตเชิงเดี่ยวเมื่อผ่านกระบวนการแปรรูปเรียบร้อยแล้ว ทำให้ยิ่งรับประทานแป้งขัดขาวจะเพิ่มน้ำตาลเข้าสู่ร่างกายจนส่งผลดังกล่าวได้
อาหารแปรรูปต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นอาหารที่แปรรูปจากเนื้อสัตว์เช่น แฮม ไส้กรอก เบคอน หรือจะเป็นอาหารแปรรูปจากผักผลไม้ อาหารกระป๋อง ฯลฯ หากผู้ที่อาการปวดเข่ารับประทานจะยิ่งเพิ่มอาการ ทำให้เกิดการอักเสบมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารแปรรูปจากเนื้อสัตว์ หรือการรับประทานเนื้อแดงในปริมาณมากอาจทำให้นำไปสู่โรคข้ออักเสบได้
สำหรับผู้ที่ปวดเข่าอาหารที่ควรหลีกเลี่ยงอีกหนึ่งอย่างคืออาหารที่มีรสหวาน มีน้ำตาลเยอะ ซึ่งมักพบได้ทั่วไปในน้ำอัดลม เครื่องดื่มที่มีน้ำตาล ไอศกรีม เค้ก คุกกี้ และขนมหวานอื่นๆ อีกมากมาย สำหรับผู้ที่มีอาการปวดเข่าเมื่อยิ่งรับประทานอาหารที่มีรสหวานจะยิ่งส่งผลไม่ดีต่ออาการปวดเข่า เนื่องจากจะยิ่งกระตุ้นเนื้อเยื่อ และข้อต่อให้เกิดการระคายเคือง ยิ่งไปกว่านั้นอาจนำไปสู่โรคอื่นๆ เพิ่มขึ้นอีก เช่น โรคเบาหวาน โรคอ้วน เป็นต้น
การบริโภคอาหารรสเค็มที่มีส่วนประกอบของเครื่องปรุงอย่างเกลือ น้ำปลา ซีอิ๊ว ฯลฯ มาก จะทำให้ร่างกายเกิดอาการบวมน้ำได้ และยิ่งไปกว่านั้นจะทำให้คนที่ปวดเข่า ข้อเข่าเสื่อม มีอาการกำเริบเพิ่มขึ้นอีก
อาหารที่มีโซเดียมสูงอาจจะไม่ได้มีรสเค็มเสมอไป โซเดียมจะกระตุ้นให้เซลล์กักเก็บน้ำไว้มากเกินไป ทำให้ร่างกายบวมน้ำมีน้ำหนักตัวมากขึ้น ส่งผลต่อการรับน้ำหนักของหัวเข่า ทำให้หัวเข่าเสื่อมเร็วขึ้น นอกจากนี้โซเดียมยังส่งผลให้เกิดการอักเสบได้ง่ายขึ้นอีกด้วย
อาหารที่มีไขมันสูง เช่น อาหารติดมัน ของทอด ซึ่งส่วนใหญ่มักมีวิธีการปรุงอาหารด้วยน้ำมันทำให้อาหารประเภทนี้จะมีไขมันอิ่มตัวสูงมาก นอกจากจะไม่เป็นผลดีต่อสุขภาพร่างกายส่วนอื่นๆ แล้ว ยังส่งผลเสียต่ออาการปวดเข่า ข้อเข่าเสื่อมอีกด้วย เพราะจะยิ่งเพิ่มอาการอักเสบให้กับข้อมากขึ้น ทางที่ดีควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง เปลี่ยนวิธีการปรุงจากทอดเป็นการอบแทนเพื่อลดปริมาณไขมันจะดีกว่า
แหล่งอาหารธรรมชาติที่มีกรดไขมันโอเมก้า-6 เช่น ข้าวโพด ดอกคำฝอย ถั่วเหลือง ดอกทานตะวัน น้ำมันคาโนลา ถั่ว และเนื้อสัตว์ มีส่วนทำให้อาการอักเสบแย่ลงหากบริโภคอาหารที่มีกรดไขมันโอเมก้า-6 ในปริมาณมาก
การปรุงเนื้อสัตว์ด้วยอุณหภูมิสูงจะทำให้เกิดสาร AGEs หรือสารเร่งความชรา ซึ่งจะเข้าไปทำให้ร่างกายเกิดการอักเสบ ทำให้อวัยวะเสื่อมเร็วขึ้น เป็นต้นตอของโรคต่างๆ มากมาย รวมถึงโรคข้อเข่าเสื่อม
เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ น้ำอัดลม จะทำให้ร่างกายขับแคลเซียมออกมามากกว่าปกติทางปัสสาวะ เมื่อร่างกายสูญเสียแคลเซียมเป็นปริมาณ ก็อาจทำให้มวลกระดูกบางลง เสี่ยงเป็นโรคกระดูกพรุน ซึ่งจะส่งผลให้ข้อเข่าเสื่อมด้วยเช่นกัน
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์นั้นไม่ดีต่ออาการปวดเข่า ปวดข้อต่อ เพราะจะไปรบกวนประสิทธิภาพการทำงานของยาบรรเทาอาการปวดเข่า และยิ่งไปกว่านั้นผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก ดื่มมาเป็นเวลานานอาจยิ่งทำให้เพิ่มความรุนแรง ละความถี่ของโรคเก๊าท์ได้
หลายคนสงสัยว่าปวดหัวเข่ากินอะไรหาย แค่เลือกกินอาหารจะสามารถช่วยลดอาการปวดเข่าได้จริงหรือ? กินอะไรบำรุงหัวเข่าได้บ้าง? อันที่จริงมีอาหารหลากหลายชนิดที่มีส่วนช่วยบำรุงกระดูก ข้อต่อ หัวเข่า ถึงแม้จะไม่ได้ช่วยทำให้อาการเจ็บเข่าหายไปในพริบตา แต่ก็สามารถช่วยบรรเทาอาการปวดเข่าให้ดีขึ้น จากการสร้างเสริมกระดูกและข้อต่อให้แข็งแรง โดยอาหารที่ช่วยบำรุงหัวเข่ามีดังนี้
อาหารอย่างแรกที่ทานแล้วช่วยบำรุงหัวเข่าคือ นมวัว ผลิตภัณฑ์จากนมวัว เนื่องจากในนมวัวและผลิตภัณฑ์นมวัวมีแคลเซียมที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายโดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วยบำรุงกระดูกให้แข็งแรง ซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ การรับประทานนมวัวและผลิตภัณฑ์จากนมวัวจึงช่วยบำรุงหัวเข่า ลดโอกาสการปวดเข่า เจ็บข้อเข่าให้น้อยลง และที่สำคัญยังช่วยป้องกันโรคกระดูกพรุนอีกด้วย
ธัญพืชที่ไม่ผ่านกระบวนการขัดสีจะอุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ สารต้านอนุมูลอิสระ และสารอาหารต่างๆ มากกว่าธัญพืชที่ผ่านการขัดสีแล้ว โดยสารอาหารเหล่านี้มีส่วนช่วยเสริมสร้างกระดูก ทำให้ลดอาการปวดเข่าลงได้ และยังทำให้ร่างกายแข็งแรงขึ้น
การรับประทานปลาที่มีกรดไขมันโอเมก้า-3 จะช่วยให้ข้อเข่าลดการอักเสบ บวมน้อยลง เพิ่มความหนาแน่นของกระดูก และยังช่วยลดอาการปวดข้อให้ดีขึ้น ซึ่งปลาที่มีกรดไขมันโอเมก้า-3 ได้แก่ ปลาแซลมอน ปลาทูน่า ปลากระพงขาว ปลาสวาย ปลาจะละเม็ดขาว ปลาช่อน ปลาทู เป็นต้น
นอกจากปลาบางชนิดจะมีกรดไขมันโอเมก้า-3 ที่เป็นประโยชน์ต่อกระดูกข้อแล้ว ยังมีแหล่งอาหารอื่นๆ ที่มีกรดไขมันโอเมก้า-3 ด้วย เช่น น้ำมันมะกอก ถั่วเขียว บร็อคโคลี่ สตอเบอร์รี่ เป็นต้น
ชาเขียวมีสารคาเทชิน (catechins) ที่ช่วยต้านอนุมูลอิสระ ลดอาการอักเสบ สร้างความแข็งแรงให้เนื้อเยื่อ เพิ่มประสิทธิภาพให้ร่างกายดูดซึมวิตามินได้มากขึ้น ลดการเกิดรอยฟกช้ำ และชะลอความเสื่อมของกระดูกอ่อน จึงทำใช้ช่วยบำรุงข้อเข่าได้เป็นอย่างดี
ผักและผลไม้อุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุที่เป็นประโยชน์มากมาย โดยเฉพาะเบต้าแคโรทีนที่มีอยู่ในทั้งผักและผลไม้ ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ผักใบเขียวยังมีวิตามินดีที่ช่วยบำรุงกระดูกให้แข็งแรง และช่วยลดโอกาสที่จะเกิดข้อเข่าอักเสบ
ในข้างต้นได้กล่าวถึงเรื่องอาหารที่คนปวดเข่าห้ามกินอะไร และอาหารที่คนปวดเข่าควรกินไปแล้ว แต่นอกจากเรื่องอาหารการกินยังมีอีกหนึ่งเรื่องที่เป็นสาระดีๆ สำหรับคนปวดเข่านั่นคือแนวทางการรักษา ซึ่งแนวทางการรักอาการปวดเข่ามีหลากหลายวิธีตั้งแต่วิธีเบื้องต้นไปจนถึงวิธีที่ควรพบแพทย์เพื่อรักษา ซึ่งมีดังต่อไปนี้
เป็นการตรวจเพื่อหาสาเหตุของอาการปวดเข่าเพื่อวางแผนทำการรักษาต่อไป โดยสามารถตรวจหาได้หลายวิธี ไม่ว่าจะเป็น
หากเป็นอาการปวดเข่าที่ไม่รุนแรงมาก แพทย์จะแนะนำให้รักษาด้วยตัวเอง เช่น
ถ้าหากเป็นอาการปวดเข่าที่รุนแรงจนต้องแพทย์ช่วยดูแลอย่างใกล้ชิด โดยจะต้องใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ช่วยรักษา เช่น
เมื่อเกิดอาการปวดเข่าขึ้น ไม่ว่าจะปวดเข่าจากสาเหตุอะไรก็ตาม จะต้องมีวิธีดูแลตัวเอง และดูแลหัวเข่าให้สามารถกลับมาใช้งานได้ปกติ หรือทำให้อาการปวดเข่าบรรเทาลง นอกจากปวดเข่าห้ามกินอะไรแล้วยังมีวิธีดูแลหัวเข่าในรูปแบบอื่นๆ อีกด้วย ไม่ว่าจะเป็น
ตอบคำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับเมื่อเกิดอาการปวดเข่าห้ามกินอะไร
แม้ว่าอาการปวดข้อจะเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นเมื่อมีอายุมากขึ้น แต่การรับประทานสารบางอย่างเข้าสู่ร่างกายก็สามารถส่งผลทำให้เกิดอาการปวดข้อเข่าได้เช่นกัน เช่นสาร AGE (advanced glycation end product) ที่พบได้ในอาหารที่ปรุงด้วยอุณหภูมิสูง และน้ำตาล โดยสารชนิดนี้จะเข้าไปทำลายโปรตีนบางชนิดที่ช่วยลดการอักเสบ เมื่อโปรตีนถูกทำลาย ก็จะทำให้เกิดการอักเสบมากขึ้น ทำให้ปวดข้อได้นั่นเอง
ผู้ที่ข้อเข่าเสื่อมไม่ควรดื่มกาแฟ หรือเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เพราะคาเฟอีนเป็นสารที่ทำให้ร่างกายสูญเสียแร่ธาตุหลายชนิดออกจากร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นธาตุเหล็ก แมกนีเซียม สังกะสี และที่สำคัญคือแคลเซียม เมื่อร่างกายสูญเสียแคลเซียมก็จะทำให้มวลกระดูกเสื่อมลง ส่งผลต่ออาการข้อเข่าเสื่อมได้
ผู้ที่ปวดเข่าห้ามกินอะไร กินไข่ได้หรือไม่ แม้ว่าไข่จะมีวิตามินดี และแคลเซียม ที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของกระดูก แต่ก็ไม่ควรกินไข่ในปริมาณมากเกินไป เพราะกรดไขมันโอเมก้า 6 ในไข่แดง ก็อาจส่งผลให้อาการข้อเข่าเสื่อมแย่ลงได้
หลายคนคงสงสัยว่าปวดเข่าห้ามกินผักอะไรบ้าง? จริงๆ แล้วผักเป็นสิ่งที่สำคัญที่คนปวดเข่าควรกิน เพราะมีวิตามินดีสูง ช่วยซ่อมแซมกระดูกให้แข็งแรง แต่ไม่ควรกินผักที่ผ่านกระบวนการหมักดอง เช่น ผักกาดดอง เนื่องจากผักเหล่านี้จะมีโซเดียมสูง ทำให้ร่างกายบวมน้ำเข่าต้องรับน้ำหนักมากขึ้น นอกจากนี้ยังไปกระตุ้นทำให้เกิดการอักเสบบริเวณข้อเข่าได้
เมื่อรู้ตัวว่ามีอาการปวดเข่า ไม่ว่าจะเกิดจากสาเหตุอะไรก็ตาม ควรใส่ใจที่รักดูแลรักษาอาการปวดเข่าตั้งแต่เนิ่นๆ นอกจากจะระวังเรื่องการใช้งานหัวเข่าแล้ว อาหารการกินก็เป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน เพราะถ้าเลือกกินอาหารที่เหมาะสม มีประโยชน์ต่อร่างกายก็จะช่วยบรรเทาอาการปวดเข่าดีขึ้นได้ และป้องกันการปวดเข่าร้ายแรงที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
สำหรับท่านใดที่มีปัญหาปวดเข่า ข้อเข่าเสื่อม เข่าบวม รวมไปถึงปัญหาสุขภาพอื่นๆ นอกจากเข่า เช่น นิ้วล็อคหรือปวดข้อเท้า ฯลฯ ไม่มั่นใจว่าจะตรวจร่างกายเบื้องต้นที่ไหน หากมีความกังวลใจเกี่ยวกับสุขภาพสามารถติดต่อสอบถามกับทีมแพทย์เฉพาะทางของโรงพยาบาลสมิติเวช ไชน่าทาวน์ มากด้วยประสบการณ์และพร้อมที่จะดูแลสุขภาพของคุณ ผ่านช่องทางการติดต่อต่างๆ ได้ที่
Line @samitivejchinatown
เบอร์ 02-118-7893 ตลอด 24 ชั่วโมง
References
Ashley Braun. (December 01, 2021). 12 Foods To Avoid When You Have Arthritis. https://www.verywellhealth.com/foods-to-avoid-with-arthritis-5090739#toc-fried-foods
Footsolutions. (May 14, 2014). How Does Food Affect Knee Pain? The Best Food for Knee Pain. https://www.footsolutions.ie/how-does-food-affect-knee-pain-the-best-food-for-knee-pain/
Jon Johnson. (October 22, 2018). Causes and tips for coping with chronic knee pain. https://www.medicalnewstoday.com/articles/311308
Mayo Clinic Staff. (May 11, 2021). Knee pain. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/knee-pain/diagnosis-treatment/drc-20350855
