ข้อเข่าเทียมทำไมต้องมีหลายชนิด?
ปัจจุบันข้อเข่าเทียมมีหลากหลายมากมาย ข้อเข่าเทียมแต่ละชนิดมีความแตกต่างกันบ้าง แต่โดยหลักการนั้นเหมือนกันคือ เป็นการใส่ข้อเทียมทดแทนข้อเข่าของคนไข้ที่สึกหรอไป ข้อเทียมที่ใส่ให้คนไข้นี้จะทำให้ผิวสัมผัสของข้อเข่านั่นลื่นและเรียบ เกิดความมั่นคงในขณะเคลื่อนไหวข้อ ทนแรงกระแทกได้จากการเดินได้ดี ทนต่อการสึกกร่อนได้หลายสิบปี เมื่อทดสอบในห้องทดลอง วัสดุที่เอามาทำต้องผ่านเกณฑ์มาตรฐาน ในด้านรูปทรงต้องได้ทรงคล้ายกับกระดูกข้อต่อจริงมากที่สุด ซึ่งจะทำให้เกิดการเคลื่อนไหวของข้อใกล้เคียงธรรมชาติที่สุดครับ รวมทั้งการยึดตึงของข้อ จะต้องทำให้เกิดการยึดแน่นได้อย่างแน่นหนา และมั่นคงมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ซึ่งจะทำให้อายุการใช้งานของข้อยืนยาวครับ
สิ่งเหล่านี้มีหลายปัจจัยที่มาของเหตุผลที่ว่าทำไมต้องมีข้อเทียมหลายชนิด หลายแบบ เพราะว่าต้องมีการออกแบบข้อเทียมเพื่อให้รองรับวัตถุประสงค์ต่างๆกัน เช่น ข้อเทียมสำหรับข้อเข่าเสื่อมเพียงซีกเดียว ข้อเทียมที่เพิ่มความมั่นคงของเข่าตอนเคลื่อนไหว มีข้อเทียมที่ทำให้พิสัยการงอเข่าเพิ่มมากขึ้น ให้มีความลื่นมันเงาของข้อต่อเป็นพิเศษ มีการออกแบบให้มีขนาดของข้อต่อที่ละเอียดหลากหลาย และอาจจมีขนาดที่จำเพาะต่อเพศหญิงอีกด้วย ซึ่งแต่ละบริษัทที่มีการผลิตข้อเข่าเทียมก็จะพยายามพัฒนาข้อเทียมของตนให้ตอบสนองต่อวัตถุประสงค์ต่างๆข้างต้นให้มากที่สุด เป็นต้น แต่อย่างไรก็ตาม คนไข้แต่ละคน เมื่อถึงคราวที่จะต้องผ่าตัด ลักษณะทางกายวิภาคของกระดูกเข่าที่แตกต่างกันไปก็ทำให้ศัลยแพทย์จำเป็นต้องเตรียมข้อเทียมไว้ หลากหลายขนาด หลายชนิด หลายแบบไว้พร้อมที่จะใช้เมื่อถึงเวลา ก่อนจะผ่าตัดปรึกษาศัลยแพทย์นะครับว่า ศัลยแพทย์มีความเห็น มีความคุ้นเคยกับการใช้ข้อเทียมชนิดนั้นๆมากน้อยเพียงใด ประวัติการใช้งานของข้อเทียมในอดีตเป็นอย่างไร และมีอายุการใช้งานโดยเฉลี่ยเป็นอย่างไรนะครับ เหล่านี้ก็จะเป็นข้อมูลที่ทำให้เรามั่นใจมากขึ้นในการที่จะรับผ่าตัดครับ
ศาสตราจารย์นายแพทย์กีรติ เจริญชลวานิช
ความชำนาญศัลยกรรมกระดูกและข้อ
