บทความสุขภาพ

อาการแพ้ฝุ่น PM2.5 มีอะไรบ้าง เช็กอาการแพ้ และ วิธีดูแลรักษา

บทความโดย: วันที่อัพเดท: 26 มีนาคม 2567

แพ้ฝุ่น pm2.5 อาการ

หลาย ๆ คนอาจเคยสงสัยว่าหมอกสีขาวที่เห็นในตัวเมืองคือหมองจริง ๆ หรือฝุ่น PM2.5 กันแน่ ด้วยฝุ่นที่ฟุ้งกระจายและมีจำนวนปริมาณจากทำให้เหมือนหมอก ปัจจุบัน PM2.5 ไม่ได้เป็นเพียงสิ่งบดบังทัศนวิสัย แต่เป็นมลพิษที่เริ่มเป็นปัญหาระดับชาติสำหรับหลาย ๆ ประเทศแล้ว บางประเทศได้ออกมาตรการสำหรับป้องกันและกำจัดฝุ่น PM2.5 อย่างเร่งด่วน เพราะเมื่ออากาศที่เราใช้หายใจกันนั้นเต็มไปด้วยมลพิษอย่างฝุ่นละอองขนาดเล็ก นั่นทำให้ระบบทางเดินหายใจได้รับผลกระทบ และต้องทำงานหนักขึ้นอย่างมาก อีกทั้งยังส่งผลต่อหัวใจ และเยื่อบุต่าง ๆ ซึ่งหลาย ๆ คนที่ได้รับฝุ่น PM2.5 เป็นระยะเวลานานหรือ เพียงแค่สัมผัสก็เกิดอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 หรือเป็น ผื่น PM2.5 ได้

ฝุ่น PM2.5 นี้ได้สร้างความตระหนกให้กับหลายประเทศ รวมถึงประเทศที่ประสบปัญหาฝุ่น PM2.5 เกินมาตรฐาน ทางภาครัฐได้ออกนโยบายเพื่อป้องกันและกำจัดฝุ่น PM2.5 รวมถึงขอความร่วมมือแก่ผู้ที่ทำให้เกิดฝุ่นละออง PM2.5 ด้วยซึ่งทางหน่วยงานหรือโรงพยาบาลต่าง ๆ ได้ออกมาเตือนถึงภัยจาก PM2.5 ทั้งเรื่องอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 หรือ โรคทางเดินหายใจด้วย ซึ่งในบทความนี้เราจะมาพูดถึงอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 นั้นมีอาการอย่างไรบ้าง วิธีดูแลรักษาทำอย่างไร และการตรวจเพื่อเช็กอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 ควรทำอย่างไรบ้าง


สารบัญบทความ

 


PM2.5 คือ

ฝุ่น PM2.5 นั้นชื่อเต็มคือ “Particulate matter with diameter of less than 2.5 micron” หมายถึงฝุ่นละอองที่มีขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ซึ่งการวัด PM2.5 ถือเป็นตัววัดมาตรฐานคุณภาพอากาศ 1 ใน 8 ตัวที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบัน 

ด้วยขนาดที่เล็กไม่เกิน 2.5 ไมครอนนี้ ทำให้สามารถผ่านการกรองของขนจมูกและเข้าสู่ชั้นในของปอดได้ ซึ่งแม้จะไม่ได้เป็นอันตรายทันทีหลังได้รับฝุ่นเข้าไป แต่หากได้รับฝุ่นเป็นเวลานานนั้นสามารถแสดงผลกระทบออกมาได้และในบางรายนั้นได้เกิดอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 ขึ้น ซึ่งด้วยขนาดของฝุ่นที่เล็กและเข้าสู่ร่างกายได้ง่ายนั้นทำให้เป็นอันตรายจากการที่ฝุ่นเป็นตัวกลางในการนำสารอื่นเข้ามาได้อย่างเช่น สารก่อมะเร็ง นั่นเอง 

ซึ่งฝุ่น PM2.5 นั้น เกิดจากมลพิษต่าง ๆ สะสมมาเป็นเวลานานเช่น ไอเสียจากรถยนต์จากการจราจร, อากาศเสียที่โรงงานอุตสาหกรรมหรือโรงไฟฟ้าปล่อยออกมาจาก, และเกิดจากการเผาวัสดุต่าง ๆ ที่เหลือใช้ของภาคการเกษตร การเผาป่า และการเผาขยะ 

ฝุ่น PM2.5 นั้นนอกจากจะเป็นอันตรายต่อระบบทางเดินหายใจแล้ว หลาย ๆ คนที่ได้รับฝุ่น PM2.5 นั้นได้มีอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 ซึ่งควรได้รับการรักษาอย่างถูกวิธีและหาวิธีเลี่ยงเพื่อไม่ให้สัมผัสฝุ่น PM2.5


AQI เท่าไรจึงอันตรายต่อสุขภาพ

AQI ย่อมาจากคำว่า Air Quality Index คือ ค่าดัชนีคุณภาพอากาศ ซึ่งเป็นข้อมูลคุณภาพอากาศในภาพรวมโดยประกอบด้วยมลพิษทางอากาศทั้งหมด 6 ชนิดนั่นคือ
 

  1. ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 10 ไมครอน (PM10)
  2. ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5)
  3. ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ (CO)
  4. ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2)
  5. ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2)
  6. ก๊าซโอโซน (O3)
     

โดยจำนวนเลข AQI นั้นจะสามารถแบ่งเป็นระดับความปลอดภัยได้หลัก ๆ 5 ระดับนั่นคือ
 

  • AQI 0-50 นั่นถือว่าคุณภาพอากาศดี เหมาะกับกิจกรรมกลางแจ้ง และท่องเที่ยว
  • AQI 51-100 นั่นคือคุณภาพอากาศปานกลาง บุคคลที่มีปัญหาทางด้านระบบทางเดินหายใจไม่ควรอยู่กลางแจ้งนาน
  • AQI 101-200 นั่นคือว่าคุณภาพอากาศเริ่มส่งผลกระทบต่อสุขภาพ ไม่ควรอยู่กลางแจ้งเป็นเวลานาน หรือใช้อุปกรณ์ป้องกันหากจำเป็นต้องอยู่เป็นเวลานาน หากมีอาการแพ้หรือผิดปกติควรปรึกษาแพทย์
  • AQI 201 ขึ้นไป นั่นคือว่าอากาศมีผลกระทบต่อสุขภาพ ควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้ง ต้องมีอุปกรณ์ป้องกันหากจำเป็น หากมีอาการทางสุขภาพควรปรึกษาแพทย์

ซึ่งหากได้ดูจากลำดับตัวเลขนั้น AQI 101 ขึ้นไปถือว่าเริ่มเป็นอันตรายต่อสุขภาพ ซึ่งหากเป็น ฝุ่น PM2.5 บางรายอาจเริ่มมีผลกระทบเช่น เป็นผื่น PM2.5 หรืออาการแพ้ฝุ่น PM2.5 ต่าง ๆ


อาการแพ้ PM2.5

อาการแพ้จากฝุ่น PM 2.5

อาการแพ้ฝุ่น PM2.5 นั้นอาการจะไม่แตกต่างกับการแพ้ฝุ่นตามปกติมากนัก บางรายอาจเกิดอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 และแสดงผลกระทบสุขภาพ หรือบางรายนั้นอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 ผื่นขึ้น ซึ่งอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 จะมีอาการโดยหลัก ๆ ดังนี้
 

ทางสุขภาพ

ปัญหาอาการแพ้ PM2.5 ที่ส่งผลต่อสุขภาพหลักๆนั้นมีดังนี้
 

  1. เป็นโรคระบบทางเดินหายใจ : เนื่องจากฝุ่นที่มีขนาดเล็ก ที่สามารถเข้าสู่ทางเดินหายใจได้ง่ายและรวดเร็ว ทำให้เกิดโรคต่าง ๆ เกี่ยวกับทางเดินหายใจ เช่น โรคหอบหืดกำเริบ ทั้งผู้ที่เป็นอยู่แล้ว และร่างกายปกติก็สามารถเป็นได้ หากไม่ป้องกันหรือรักษาตั้งแต่เริ่มมีอาการ 
  2. ส่งผลต่อหัวใจ : อาจทำให้เป็นตะกอนภายในหลอดเลือด จนทำให้หลอดวายเฉียบพลันได้
  3. ส่งผลต่อสมอง : ความดันโลหิตสูง และเลือดมีความหนืด ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดลิ่มเลือดในสมอง
     

ทางผิวหนัง

อาการแพ้ PM2.5 ที่เกิดทางผิวหนังนั้นอาการแล้วแต่บุคคลซึ่งมาดังนี้
 

  1. ผิวหนังเกิดเป็นตุ่ม นูนแดงกระจายจากอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 
  2. เป็นโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนังจากการแพ้ฝุ่น PM2.5
  3. ทำให้ผิวแก่เร็ว มีจุดด่างดำ

อาการแพ้ฝุ่น PM2.5 ที่ควรพบแพทย์ทันที

อาการแพ้ฝุ่น PM2.5 นั้นมีหลายอาการซึ่งในบางอาการที่แสดงออกมานั้นเป็นอาการที่อันตราย ซึ่งหากเกิดอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 เหล่านี้ควรแพทย์พบทันที
 

  • แสบตา ระคายเคืองตาอย่างมาก
  • มีน้ำมูกเกิน 1 สัปดาห์
  • ไอ หรือ จามเรื้อรังมานานกว่า 2 สัปดาห์
  • หายใจไม่สะดวก ติดขัด 

อาการแพ้ PM2.5 ต่อโรคภูมิแพ้

สำหรับคนที่เป็นภูมิแพ้นั้นอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 ส่งผลทำให้ไปกระตุ้นโรคภูมิแพ้ได้ และมีอาการแพ้ที่รุนแรงกว่าคนปกติโดยอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 จะส่งผลต่อระบบต่าง ๆ ภายในร่างกายดังนี้
 

  • ระบบทางเดินหายใจ : เยื่อบุอักเสบและโพรงจมูกอักเสบ อาจเป็นโรคหลอดลม หรือโรคหอบหืดได้หากเป็นอาการแพ้ PM2.5 เรื้อรัง
  • ระบบผิวหนัง : ผื่นคันตามตัว ลมพิษทำให้ผิวแพ้ง่าย และทำให้ผิวเกิดริ้วรอยก่อนวัย

อาการแพ้ PM2.5 สำหรับคนที่เป็นโรคภูมิแพ้นั้นส่งผลต่อระบบอื่น ๆ ด้วยเช่นระบบไหลเวียนโลหิต ทั้งยังเป็นอันตรายสำหรับหญิงตั้งครรภ์ด้วย


อาการแพ้ PM2.5 ต่อโรคปอด

การได้รับ PM2.5 ในปริมาณที่ไม่มากแต่ได้รับในระยะเวลาที่ยาวนานอาจส่งผลกระทบต่อปอดได้ เนื่องจากฝุ่น PM2.5 ที่มีขนาดเล็กสามารถเข้าสู่ระบบหายใจได้ง่าย และอาจนำพาสิ่งสกปรกหรือสิ่งแปลกปลอมต่าง ๆ เข้าสู่ปอด ทำให้เกิดอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 และ เป็นโรค ๆ ต่างเกี่ยวกับปอด อย่างเช่น ปอดอักเสบ หรือเป็นมะเร็งปอดได้


วิธีป้องกันฝุ่น PM2.5

การป้องกันฝุ่น PM2.5 สำหรับในประเทศไทยนั้นสามารถทำได้ง่าย ๆ โดยการป้องกันฝุ่น PM2.5 ไม่ให้เกิดอาการแพ้ มีดังนี้
 

  • อยู่ในอาคารที่มีระบบกรองอากาศ : ควรอยู่ในอาคารที่มีการถ่ายเทของอากาศดี หรือมีระบบกรองอากาศที่ดี หรือใช้เครื่องกรองอากาศที่มีฟิลเตอร์ HEPA ซึ่งช่วยกรองฝุ่น PM2.5 ได้ทำให้ไม่เกิดอาการแพ้ฝุ่น PM2.5
  • ทำความสะอาดที่อยู่อาศัย : การทำความสะอาดจะช่วยให้ไม่มีฝุ่นสะสม และควรหมั่นทำความสะอาดระบบกรองอากาศ เช่น แผ่นกรองอากาศแอร์ หรือแผ่นกรองเครื่องกรองอากาศให้สะอาด
  • หลีกเลี่ยงพื้นที่มีมลพิษ : พยายามหลีกเลี่ยงการไปในพื้นที่มีฝุ่น PM2.5 หากไม่จำเป็น เช่น พื้นที่ที่มีการเผาไหม้ บริเวณโรงงานอุตสาหกรรม หรือพื้นที่มีการจราจรหนาแน่น
  • ใช้หน้ากากป้องกันฝุ่น PM2.5 : หากจำเป็นต้องไปยังพื้นที่มีฝุ่น PM2.5 เพื่อไม่ให้ได้รับปริมาณฝุ่นจนมากเกินไปทำให้เกิดอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 ควรใช้หน้ากากป้องกันฝุ่นที่มีความสามารถในการป้องกันฝุ่น PM2.5 ได้เพื่อช่วยลดปริมาณฝุ่น PM2.5 ที่จะเข้าสู่ร่างกาย

แนะนำโปรแกรมตรวจสุขภาพและวัคซีนสำหรับ PM2.5

การตรวจสุขภาพและวัคซีนสำหรับโรคที่เกี่ยวกับผลกระทบจากฝุ่น PM2.5 นั้นทางโรงพยาบาลสมิติเวช ไชน่าทาวน์ ได้มีโปรแกรมตรวจสุขภาพ โปรแกรมรักษาจากอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 และวัคซีนสำหรับป้องกันผลกระทบจากฝุ่น PM2.5 โดยมีโปรแกรมและวัคซีนดังต่อไปนี้ 
 

1.วัคซีนปอดอักเสบสำหรับผู้สูงอายุ

วัคซีน pm2.5

กลุ่มเสี่ยงที่สามารถเป็นโรคปอดอักเสบที่เป็นผลกระทบจากฝุ่น PM2.5 ได้ง่าย นั้นมีดังนี้
 

  • ผู้สูงอายุ 50 ปี ขึ้นไป
  • ผู้ที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง โรคเบาหวาน โรคหัวใจ โรคตับ โรคไต โรคปอด และโรคหอบหืด
  • ผู้ที่สูบบุหรี่เป็นประจำ
     

ทางโรงพยาบาลสมิติเวช ไชน่าทาวน์ มีวัคซีนสำหรับปอดอักเสบดังนี้
 

  • วัคซีนปอดอักเสบ (Prevnar 13) ราคา 3,090 บาท
  • วัคซีนปอดอักเสบ (Pneumo 23) ราคา 2,090 บาท
     

2.แพ็กเกจตรวจสุขภาพตา

ตรวจตาจากแพ้ฝุ่น pm 2.5

สำหรับท่านใดที่เกิดที่สัมผัสกับฝุ่น PM2.5 ปริมาณมากและอยากตรวจสุขภาพตานั้น ทางโรงพยาบาลได้มีแพ็กเกจสำหรับตรวจสุขภาพตาสำหรับผู้ที่อยากตรวจโรคเยื่อบุตาขาวอักเสบ โรคภูมิแพ้ตา ภาวะตาแห้ง โรคต้อเนื้อ ต้อลม และโรคกระจกตาอักเสบ นั่นคือแพ็กเกจตรวจสุขภาพตา 790 บาท 
 

3.โปรแกรมตรวจ คัดกรองมะเร็งปอด (CT CHEST LOW DOSE)

ตรวจปวดจากแพ้ฝุ่น pm 2.5

โปรแกรมแกรมตรวจโดยการเอกซเรย์ปอดด้วยคอมพิวเตอร์แบบใช้รังสีต่ำ มีค่าบริการดังนี้
 

  • โปรแกรมตรวจ คัดกรองมะเร็งปอด (CT Chest Low Dose) โปรโมชั่น ราคา 2,999 บาท จากราคาปกติ 12,000 บาท
     

4.รักษาภาวะด้วยเครื่อง IPL หรือ INTENSE PULSE LIGHT

ตาแห้งจากแพ้ฝุ่น pm 2.5

จากการที่ได้รับฝุ่น PM2.5 ทำให้เกิดการระคายเคืองตา เกิดภาวะตาแห้ง อาจทำให้เกิดโรคทางตาได้ โดยมีโปรแกรมรักษา คือการรักษาภาวะตาแห้งด้วยเครื่อง IPL หรือ Intense Pulse Light ครั้งละ 6,000 บาทต่อครั้ง โปรโมชั่น 4 ครั้ง ลดเหลือเพียง 20,000 บาท

ทางโรงพยาบาล สมิติเวช ไชน่าทาวน์ ให้คุณมั่นใจได้เลยด้วยการตรวจที่แม่นยำด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ทันสมัยได้มาตรฐานโลก บุคลากรทางการแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง น่าเชื่อถือ มีประสบการณ์สูง และบริการอบอุ่นด้วยความจริงใจ ทั้งยังแนะนำวิธีแก้ปัญหาที่ดีที่สุดอย่างตรงจุดเพื่อคุณ


สรุปเรื่องอาการแพ้ฝุ่น PM2.5

ฝุ่น PM2.5 นั้นใกล้ตัวเรามาก ฉะนั้นการเช็กสุขภาพตัวเอง และการป้องกันมลพิษเป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับเรา ซึ่งหากใครกำลังมองหาโปรแกรมเช็กร่างกายต่าง ๆ ว่ามีอาการแพ้ฝุ่น PM2.5 หรือไม่ และต้องการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคที่เกิดจาก PM2.5 ให้นึกถึงโรงพยาบาล สมิติเวช ไชน่าทาวน์ เพราะทางโรงพยาบาลให้บริการโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ และให้บริการที่จริงใจพร้อมให้บริการทุกคนดุจครอบครัว

ช่องทางการติดต่อ
 


References

Zhang X, et al. (2018). PM2.5 meets blood: In vivo damages and immune defense. DOI: /10.4209/aaqr.2017.05.0167

Environmental Protection Agency. (2020). Health and environmental effects of particulate matter (PM): Health effects.

บทความและสุขภาพอื่นที่น่าสนใจ