ปวดเข่า.. รักษาด้วยการฉีดยา หายหรือไม่?
ปวดเข่ามากเลย ไม่อยากผ่าตัด ขอฉีดยาไปก่อนได้ไหม?
มีคำถามหลายคำถามนะครับว่า “ปวดเข่ามากเลย ไม่อยากผ่าตัด ขอฉีดยาไปก่อนได้ไหม”
ยาฉีดที่ข้อเข่ามี 2 แบบ
แบบที่ 1 คือฉีดให้ข้อเข่าลื่นขึ้น เป็นน้ำหล่อเลี้ยงข้อที่ทำให้เค้าลื่นขึ้น ข้อต่อลื่นขึ้น เมื่อลื่นขึ้น ผิวสัมผัสที่ขรุขระที่เคยเสียดสีกันก็ลดลง ก็อาจจะเจ็บลดลงได้นะครับ อันนี้เป็นแบบที่หนึ่ง
แบบที่ 2 คือฉีดลดการอักเสบโดยตรงเลย สารพวกนี้มักจะเป็นยาสเตียรอยด์ สเตียรอยด์นี้เป็นยาสเตียรอยด์เฉพาะที่นะครับ ไม่ใช่ยาสเตียรอยด์ที่ฉีดแล้วมีผลต่อร่างกายทั้งตัว เค้าจะมีผลเฉพาะบริเวณที่ฉีด ถ้าเราฉีดเข้าเข่า เค้าจะลดการอักเสบที่บริเวณข้อต่อของข้อเข่า ไม่กระจายไปมีฤทธิ์ หรือมีผลต่อส่วนอวัยวะอื่นๆ
อันนี้ก็คือหลักการที่แบ่งประเภทคร่าวๆของยาฉีดที่เข้าข้อเพื่อลดอาการปวด หรือลดอาการเจ็บนะครับ
ทั้ง 2 แบบเนี่ย การฉีดให้ลื่นขึ้น ส่วนใหญ่แล้วมักจะแนะนำในกรณีที่ผู้ป่วยเนี่ยรักษาด้วยวิธีพื้นฐานแล้วไม่ได้ผล เช่น พยายามลดน้ำหนัก ออกกำลังกาย หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ทำให้ข้อสึกมากๆ เช่นไปเล่นโยคะท่าพับเข่าเยอะๆนะครับ หรือไปนั่งพับเพียบ นั่งยองๆ แล้วยังไม่ดีขึ้น ทานยาต้านการอักเสบก็ไม่ดีขึ้น ทานยาแก้ปวดก็ไม่ดีขึ้น
คือเมื่อ X-ray แล้วเราตรวจภาพรังสี พบว่าข้อต่อยังมีอยู่ ยังไม่ถึงขั้นหายไป ยาฉีดที่ทำให้ลื่นก็อาจจะมีส่วนช่วยทำให้ดีขึ้นได้ แต่ถ้าคนไข้เป็นเยอะ มีการผิดรูปของเข่า ที่โก่งหรือฉีกเข้าไปชนกันนะครับ ตรวจภาพรังสีภาพX-ray แล้วพบว่าข้อต่อหายไปละ กระดูกชนกระดูกเลย กระดูกบนชนกระดูกล่าง หรือว่ากระดูกเป็นหลุมเป็นบ่อ ยาฉีดให้ลื่นก็ไม่ได้ผลแล้วละครับ อาจจะใช้ฉีดยาสเตียรอยด์เฉพาะที่ แต่อย่างที่ได้เรียนไปในข้างต้นนะครับว่ายาสเตียรอยด์เฉพาะที่ก็จะลดอาการอักเสบลดบวม ทำให้คนไข้ ผู้ป่วย มีอาการที่เจ็บลดลง อักเสบลดลง ทำให้มีการใช้ข้อเข่าได้ดีขึ้น แต่อย่างไรก็ตามนะครับ กระบวนการสึกหรอไม่ว่าจะเป็นฉีดด้วยยาให้ลื่นขึ้นหรือยาต้านการอักเสบพวกสเตียรอยด์ ไม่ได้รักษาให้หายนะครับ คนไข้ในภาวะที่ข้อเสื่อมแล้วยังเสื่อมอยู่ จึงจำเป็นต้องพยายามลดปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ยังต้องควบคุมอยู่ เช่น น้ำหนักตัว อิริยาบถประจำวัน ที่ทำให้เกิดความสึกมากต้องเลี่ยงนะครับ รวมทั้งออกกำลังกาย ฝึกกล้ามเนื้อให้ดีๆ ยาฉีดทั้งหมดนี้ ควรฉีดปีละครั้งหรือสองครั้ง หากไม่ได้ผลก็ไม่แนะนำให้ฉีดต่อนะครับ เพราะว่าอาจจะเป็นแหล่งที่ทำให้เชื้อโรคเข้าไปในข้อได้ เพราะว่าเมื่อเราฉีดสารแปลกปลอมเข้าไปในเข่าหรือข้อต่อ มีโอกาสที่จะนำพาเชื้อจากภายนอกเข้าสู่ข้อได้นะครับ
ฟังข้อมูลแบบเสียงจาก "Podcast เพิ่มความฟิต พิชิตเข่าดี" คลิกที่รูปภาพได้เลย!
EP.11 ปวดเข่า ฉีดยาที่ข้อจะช่วยได้ไหม โดย ศ.นพ.กีรติ เจริญชลวานิช (ศัลยแพทย์กระดูกและข้อ)
ศาสตราจารย์นายแพทย์กีรติ เจริญชลวานิช
ความชำนาญศัลยกรรมกระดูกและข้อ
